Φωτο-διασπώμενα και Βιο-διασπώμενα πλαστικά: Ποια η σημασία τους στη ζωή μας και στο περιβάλλον
Φωτο-διάσπαση και βιο-διάσπαση, δύο όροι τόσο κοινοί αλλά τόσο διαφορετικοί. Σίγουρα ο πιο οικείος σε εμάς όρος είναι η βιο-διάσπαση και τα βιοδιασπώμενα προϊόντα ή προϊόντα που διασπώνται βιολογικά. Πόση αλήθεια όμως κρύβει η χρήση αυτού του όρου σε σχέση με το πλαστικό προϊόν που χρησιμοποιούμε;
Βιο-διάσπαση ενός προϊόντος είναι η φυσική διάσπαση του υλικού κυρίως σε οργανική αλλά και ανόργανη ύλη που υπάρχει φυσικά στο περιβάλλον, όπως χώμα, θρεπτικά συστατικά. Κατ΄αυτόν τον τρόπο, η διάσπαση υποβοηθείται με χρήση επιπλέον συστατικών στο προϊόν τα οποία μετά από ορισμένο χρονικό διάστημα από τη χρήση του, ξεκινούν τη διαδικασία της φυσικής αποικοδόμησης και αυτά μπορεί να είναι από χημικές ουσίες φιλικές προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον ως εκλεκτικά βακτήρια, ότι ακριβώς θα μπορούσε να έρθει σε επαφή ένα πλαστικό που θα πετούσαμε στο περιβάλλον.
Ο παραπάνω όρος όμως συχνά συγχέεται με τη φωτο-διάσπαση, μια εντελώς διαφορετική διεργασία. Φωτοδιασπώμενο ονομάζεται ένα προϊόν το υλικό του οποίου η διάρκεια ζωής μετρά αντίστροφα από την έκθεσή του στο φως. Το υλικό διασπάται σε μικρότερα κομμάτια, θρυμματίζεται όλο και πιο έντονα ώσπου στο τέλος γίνεται πλαστική σκόνη. Μία σκόνη όχι τόσο άκακη, καθώς έχει δημιουργηθεί πλέον ποσότητα “μικροπλαστικών”, που ονομάζονται έτσι λόγω του εξαιρετικά μικρού μεγέθους των κόκκων (της τάξης του μικρο-). Τα αδιάσπαστα μικροπλαστικά στη συνέχεια, εισέρχονται στις φυσικές διαδικασίες του περιβάλλοντος διαταράσσοντας κυρίως πληθυσμούς ζώων καθώς τρέφονται και καταναλώνουν νερό με πλαστικές ουσίες.
Το πιο κοινό παράδειγμα σε εμάς είναι οι πλαστικές σακούλες οι οποίες στην πραγματικότητα είναι φωτο-διασπώμενες και όχι βιο-διασπώμενες, όπως αναγράφεται.
Η κύρια διαφορά μεταξύ των δύο ειδών πλαστικών είναι πως τα βιοπλαστικά τελικά θα διασπασθούν σε φυσικές ουσιές του περιβάλλοντος και θα αφομοιωθούν από αυτό, καθώς δεν περιέχουν επιβαρυντικές ουσίες, ενώ τα φωτοδιασπώμενα πλαστικά θα διασπώνται απλά σε όλο και μικρότερα μέρη μέχρι που να μην μπορούμε να τα δούμε….όμως θα εξακολουθούν να υπάρχουν!
Λίνα Δ.Τσαμίλη
Χημικός Μηχανικός, MSc
Υπεύθυνη Χημικών Αναλύσεων
Τμήμα Περιβαλλοντικών Μελετών & Εφαρμογών
