Εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο Κανονισμός (ΕΕ) 2021/382 που αφορά “την τροποποίηση των παραρτημάτων του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 852/2004 για την υγιεινή των τροφίμων, όσον αφορά τη διαχείριση των αλλεργιογόνων τροφίμων, την αναδιανομή των τροφίμων και τη νοοτροπία ασφάλειας των τροφίμων” και βρίσκεται σε ισχύ από τις 23/03/21.
Διαχείριση αλλεργιογόνων τροφίμων
Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) επικαιροποίησε τις επιστημονικές συμβουλές της σχετικά με την αξιολόγηση των αλλεργιογόνων τροφίμων και των συστατικών τροφίμων και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, ενώ οι τροφικές αλλεργίες επηρεάζουν σχετικά μικρό ποσοστό του πληθυσμού (3-4%), μια αλλεργική αντίδραση μπορεί να είναι σοβαρή, ακόμη και δυνητικά θανατηφόρα, και ότι καθίσταται όλο και πιο εμφανές ότι τα άτομα με τροφικές αλλεργίες ή δυσανεξίες βιώνουν πολύ σημαντική υποβάθμιση της ποιότητας ζωής.
Ο νέος Κανονισμός εισάγει τροποποίηση στο Παράρτημα Ι του ΕΚ/852/2004 σύμφωνα με την οποία «Ο εξοπλισμός, τα μεταφορικά μέσα και/ή οι περιέκτες που χρησιμοποιούνται για τη μεταποίηση, τον χειρισμό, τη μεταφορά ή την αποθήκευση μίας από τις ουσίες ή ενός από τα προϊόντα που προκαλούν αλλεργίες ή δυσανεξίες, που αναφέρονται στο παράρτημα II του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011, δεν χρησιμοποιούνται για τη μεταποίηση, τον χειρισμό, τη μεταφορά ή την αποθήκευση τροφίμων που δεν περιέχουν την εν λόγω ουσία ή προϊόν, εκτός εάν ο εξοπλισμός, τα μεταφορικά μέσα και/ή οι περιέκτες έχουν καθαριστεί και ελεγχθεί τουλάχιστον για την απουσία ορατών υπολειμμάτων της εν λόγω ουσίας ή προϊόντος».
Ομοίως, σε άλλο σημείο του νέου Κανονισμού ορίζεται με τροποποίηση στο Παράρτημα ΙΧ του ΕΚ/852/2004 ότι «Ο εξοπλισμός, τα μεταφορικά μέσα και/ή οι περιέκτες που χρησιμοποιούνται για τη συγκομιδή, τη μεταφορά ή την αποθήκευση μίας από τις ουσίες ή ενός από τα προϊόντα που προκαλούν αλλεργίες ή δυσανεξίες, που αναφέρονται στο παράρτημα II του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011, δεν χρησιμοποιούνται για τη συγκομιδή, τη μεταφορά ή την αποθήκευση τροφίμων που δεν περιέχουν την εν λόγω ουσία ή προϊόν, εκτός εάν ο εξοπλισμός, τα μεταφορικά μέσα και/ή οι περιέκτες έχουν καθαριστεί και ελεγχθεί τουλάχιστον για την απουσία ορατών υπολειμμάτων της εν λόγω ουσίας ή προϊόντος».
Αναδιανομή τροφίμων
Η EFSA εξέδωσε επιστημονική γνώμη όσον αφορά την αναδιανομή τροφίμων. Ως εκ τούτου, κρίθηκε αναγκαίο να καθοριστούν ορισμένες απαιτήσεις για την προώθηση και τη διευκόλυνση της αναδιανομής των τροφίμων, με παράλληλη κατοχύρωση της ασφάλειάς τους για τους καταναλωτές.
Ο Κανονισμός αναφέρει ότι “Η αναδιανομή των πλεονασμάτων τροφίμων για κατανάλωση από τον άνθρωπο, ιδίως μέσω δωρεών τροφίμων, όπου αυτό είναι ασφαλές, εξασφαλίζει την ύψιστης αξίας χρήση των βρώσιμων επισιτιστικών πόρων, προλαμβάνοντας παράλληλα τη σπατάλη τροφίμων.”
Για τον λόγο αυτό, εισάγεται προσθήκη στο Παράρτημα Vα του ΕΚ/852/2004 σύμφωνα με την οποία:
Οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων μπορούν να αναδιανέμουν τρόφιμα με σκοπό τη δωρεά τροφίμων υπό τους ακόλουθους όρους:
1) Οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων ελέγχουν συστηματικά αν τα τρόφιμα υπ’ ευθύνη τους δεν είναι επιβλαβή για την υγεία και είναι κατάλληλα για κατανάλωση από τον άνθρωπο σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002. Εάν ο έλεγχος που διενεργήθηκε είναι ικανοποιητικός, οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων μπορούν να αναδιανέμουν τα τρόφιμα σύμφωνα με το σημείο 2:
-για τρόφιμα για τα οποία εφαρμόζεται τελική ημερομηνία ανάλωσης σύμφωνα με το άρθρο 24 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011, πριν από τη λήξη της εν λόγω ημερομηνίας,
-για τρόφιμα για τα οποία εφαρμόζεται η ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 2 στοιχείο ιη) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011, έως και μετά την ημερομηνία αυτή, ή
-για τρόφιμα για τα οποία δεν απαιτείται ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας σύμφωνα με το σημείο 1 στοιχείο δ) του παραρτήματος X του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011, ανά πάσα στιγμή.
2) Οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων που χειρίζονται τα τρόφιμα που αναφέρονται στο σημείο 1 αξιολογούν αν τα τρόφιμα δεν είναι επιβλαβή για την υγεία και είναι κατάλληλα για κατανάλωση από τον άνθρωπο, λαμβάνοντας υπόψη τουλάχιστον τα ακόλουθα:
-την ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας ή την τελική ημερομηνία ανάλωσης, εξασφαλίζοντας επαρκή εναπομένουσα διάρκεια διατήρησης, ώστε να καθίσταται δυνατή η ασφαλής αναδιανομή και χρήση από τον τελικό καταναλωτή,
-την ακεραιότητα της συσκευασίας, κατά περίπτωση,
-τις κατάλληλες συνθήκες αποθήκευσης και μεταφοράς, συμπεριλαμβανομένων των ισχυουσών απαιτήσεων θερμοκρασίας,
-την ημερομηνία κατάψυξης σύμφωνα με το σημείο 2 στοιχείο β) του τμήματος IV του παραρτήματος II του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 853/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, κατά περίπτωση,
-τις οργανοληπτικές συνθήκες,
-τη διασφάλιση της ανιχνευσιμότητας σύμφωνα με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 931/2011 της Επιτροπής, στην περίπτωση προϊόντων ζωικής προέλευσης.
Νοοτροπία ασφάλειας των τροφίμων
Επιπλέον, ο νέος Κανονισμός έρχεται να ενισχύσει την ασφάλεια των τροφίμων με την εισαγωγή της «νοοτροπίας ασφάλειας των τροφίμων» ως γενική αρχή που υιοθετεί η αναθεώρηση του Codex Alimentarius σχετικά με τις Γενικές αρχές υγιεινής των τροφίμων. Η νοοτροπία ασφάλειας των τροφίμων ενισχύει την ασφάλεια των τροφίμων με την αύξηση της ευαισθητοποίησης και τη βελτίωση της συμπεριφοράς των εργαζομένων στις επιχειρήσεις τροφίμων.
Πιο συγκεκριμένα, ορίζεται με νέο κεφάλαιο ΙΧα στον ΕΚ/852/2004 ότι:
1) Οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων συγκεντρώνουν, διατηρούν και παρέχουν αποδεικτικά στοιχεία για την κατάλληλη νοοτροπία ασφάλειας των τροφίμων, εκπληρώνοντας τις ακόλουθες απαιτήσεις:
α) δέσμευση της διεύθυνσης, σύμφωνα με το σημείο 2, και όλων των εργαζομένων για την ασφαλή παραγωγή και διανομή τροφίμων·
β) ανάληψη ηγετικού ρόλου στην παραγωγή ασφαλών τροφίμων και συμμετοχή όλων των εργαζομένων σε πρακτικές για την ασφάλεια των τροφίμων·
γ) ευαισθητοποίηση σχετικά με τους κινδύνους για την ασφάλεια των τροφίμων και τη σημασία της ασφάλειας και της υγιεινής των τροφίμων από όλους τους εργαζομένους στην επιχείρηση·
δ) ανοικτή και σαφή επικοινωνία μεταξύ όλων των εργαζομένων στην επιχείρηση, στο πλαίσιο μιας δραστηριότητας και μεταξύ διαδοχικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της κοινοποίησης αποκλίσεων και προσδοκιών·
ε) διαθεσιμότητα επαρκών πόρων για τον ασφαλή και υγιεινό χειρισμό των τροφίμων.
2) Οι δεσμεύσεις της διεύθυνσης περιλαμβάνουν:
α) διασφάλιση ότι οι ρόλοι και οι αρμοδιότητες γνωστοποιούνται με σαφήνεια στο πλαίσιο κάθε δραστηριότητας της επιχείρησης τροφίμων·
β) διατήρηση της ακεραιότητας του συστήματος υγιεινής των τροφίμων όταν προγραμματίζονται και εφαρμόζονται αλλαγές·
γ) επαλήθευση ότι οι έλεγχοι διενεργούνται εγκαίρως και αποτελεσματικά και ότι η τεκμηρίωση είναι επικαιροποιημένη·
δ) διασφάλιση της κατάλληλης κατάρτισης και εποπτείας για το προσωπικό·
ε) διασφάλιση της συμμόρφωσης με τις σχετικές κανονιστικές απαιτήσεις·
στ) ενθάρρυνση της συνεχούς βελτίωσης του συστήματος διαχείρισης της ασφάλειας των τροφίμων της επιχείρησης, κατά περίπτωση, λαμβανομένων υπόψη των εξελίξεων στην επιστήμη, την τεχνολογία και τις βέλτιστες πρακτικές.
3) Η εφαρμογή της νοοτροπίας ασφάλειας των τροφίμων λαμβάνει υπόψη τον χαρακτήρα και το μέγεθος της επιχείρησης τροφίμων.
Με πληροφορίες από meatnews.gr